Bis, bouw- en interieursalon gaat sinds 2009 jaarlijks op zoek naar interessante architectuurprojecten rond een actueel en duurzaam thema. Dit jaar is dat ‘circulair bouwen’. En dat is geen toeval, want zo’n 38% van de Belgische afvalberg komt uit de bouw. Tegelijk worden nieuwe materialen schaarser, haperen toeleveringsketens en is er flink wat onaangeroerde leegstand. Hoog tijd dus om toekomstgericht te bouwen.
Winnaar van de Bis-architectuurwedstrijd: 'circulariteit'
Project: Leiedal. Studieproject voor de nieuwbouw van een parkgebouw/kantorencomplex
Ontwerper: Urbain Architectencollectief
Locatie: Kortrijk
Opwaardering van het park
Het Leiedal is de eyecatcher van het Kortrijkse Kennedypark. Het eigentijdse parkgebouw is geconcipieerd als een kantorencomplex maar kan door zijn flexibel ruimtegebruik ook andere invullingen krijgen. Belangrijk voor de ontwerpers is het respect voor de omgeving waar het gebouw wordt ingepland.
Het Kennedypark ligt op een fiets- en wandelnetwerk. De open galerij van het gebouw maakt dat het zicht van voetgangers en wandelaars niet belemmerd wordt. Het nieuwe kantorencomplex is de aandrijver om van het Kennedypark een aantrekkelijke parkomgeving te maken.
Galerij en pand met maximale flexibiliteit
Het parkgebouw richt zich in hoofdzaak naar de fiets- en wandeldoorsteek door het park. Het bestaat uit een galerij en een pand van zeven verdiepingen. De galerij zelf vormt een informele ruimte ten opzichte van de meer formele kantooroppervlakken die elk autonoom kunnen functioneren. Aan de galerij zijn lift, trappenpartijen en sanitair gelinkt. De zeven verdiepingen hebben een vrij vloerplan met maximale flexibiliteit. Dit laat toe vrij om te gaan met om het even welke kantoorinrichting vandaag en morgen. Bovendien is het ook mogelijk andere functies zoals school- en woonruimtes, ateliers, een restaurant … in het gebouw onder te brengen. Enkel de twee centrale kokers en de openingen in de dragende buitenschil liggen vast.
Energiezuinig gebouw
Er is ingezet op een zeer goed geïsoleerd gebouw met veel daglichttoetreding en mooie zicht naar buiten. Het kantoor heeft in normale omstandigheden geen energie nodig. Het is er in de zomer niet te warm en in de winter warm genoeg door de isolatiewaarden en de inertie van het gebouw zelf. Het gebouw wordt natuurlijk geventileerd. De galerij fungeert als een zonnewering in de zomer en een warmtebuffer in de winter. In de zomer is de galerij open, in de winter gesloten. Met een ventilatiesysteem en geothermie is er altijd een back-upsysteem, mocht dat nodig zijn.
Circulair bouwmateriaal
De schil van het gebouw bestaat uit geglazuurde kleipannen die lokaal geproduceerd worden en perfect demontabel zijn. Voor de gevel wordt vlasisolatie gebruik, vlas groeit snel en kan volledig verwerkt worden. Om de circulariteit ook op lange termijn te garanderen wil men hier graag met een materialenpaspoort werken, zodat alle materialen perfect traceerbaar blijven gedurende hun levenscyclus.
De sterktes van Leiedal
Dit grootschalig nieuwbouwproject is een schoolvoorbeeld van hoe bouwen er in de toekomst uit kan zien. Het flexibele ruimtegebruik waar in de toekomst andere invullingen mogelijk zijn, is zeker het sterkste punt van dit project. Het gebouw is future proof en veranderingsgericht. Hoewel het nog in conceptfase zat, werden verschillende scenario’s voor de invulling van het aanpasbare plan effectief getest én ze zijn geloofwaardig.
Dat trappen en liften die normaal in een vaste kern zitten hier naar de buitenkant verhuizen is architecturaal heel origineel en zinvol. Door die ingreep is er binnen immers nog meer flexibiliteit. Ook aan de buitenzijde werkt dit wel en heeft het een mooi visueel effect. Waar eenvormigheid op de verdiepingen vaak leidt tot een eentonige look, zit hier toch een boeiende variatie in de structuur en ziet het er architecturaal heel aantrekkelijk uit.
Dit project is ook interessant op het vlak van materiaalgebruik met lokaal geproduceerde, demontabele kleipannen en vlasisolatie, die een knipoog is naar de rijke vlasgeschiedenis in de regio. Alle aspecten van circulariteit komen hier op een geloofwaardige manier aan bod. Het gebouw bewijst ten slotte ook dat circulariteit niet beperkend moet zijn op het vlak van architectuur.
Ontdek de andere circulaire projecten van de Bis-architectuurwedstrijd 2022
Wil je meer inspiratie voor je huis en tuin ontvangen? Bezoek Bis of schrijf je in op de nieuwsbrief van Bis, bouw- en interieursalon en ontvang iedere maand een nieuwsbrief vol inspiratie en tips uit de (ver)bouw- en interieursector.
