Sinds 2007 hebben zonnepanelen een hele evolutie ondergaan. Particulieren die voor 2012 investeerden in zonnepanelen konden jarenlang van een fiscaal voordeel genieten. Hoewel het mooie tijdperk van groenestroomcertificaten is afgesloten, de steunmaatregelen van de overheid de voorbije jaren geleidelijk afnamen en we eind 2020 afscheid nemen van de terugdraaiende teller, blijven zonnepanelen nog steeds een goede keuze. Maar waarom eigenlijk? Is de terugdraaiende teller niet voordeliger en rendabeler dan de digitale meter? Wij maakten de rekensom.
Welke fiscaal voordeel krijg je als je zonnepanelen plaatst?
Als je zonnepanelen installeert, kan je jammer genoeg al enkele jaren geen beroep meer doen op groenestroomcertificaten. Toch bleef de aankoop van zonnepanelen de laatste jaren stijgen, mede dankzij het populaire analoge systeem van de terugdraaiende teller. Deze teller wordt in 2021 afgeschaft. Reden tot paniek? We zetten de twee systemen even naast mekaar.
Zonnepanelen met een terugdraaiende teller
Tot eind 2020 konden gezinnen met zonnepanelen kiezen voor de terugdraaiende teller.*
Belangrijk om te weten is dat de opgewerkte energie twee richtingen uit kan gaan: naar distributienet of naar eigen consumptie. Verbruik je op een zonnige dag minder energie dan er wordt opgewekt, dan kan je je teller met eigen ogen zien terugdraaien. Op dat moment wordt de opgewekte energie geleverd aan het net. Op piekuren kan je dan tegen een forfaitair bedrag de portie energie die jij tijdens de daluren aan het distributienet hebt geleverd consumeren.
De afschaffing van dit aantrekkelijke systeem deed heel wat vragen rijzen. Blijven zonnepanelen zonder terugdraaiende teller financieel aantrekkelijk en rendabel voor gezinnen?
Zonnepanelen met een digitale meter
De digitale meter die de analoge teller in 2021 definitief vervangt, brengt een belangrijke doelstelling meer naar de voorgrond: prosumeren. Prosumeren betekent dat je als zonnepaneleneigenaar zowel energie produceert als consumeert. Met de digitale meter kan men beter nagaan hoeveel energie je gebruikt van eigen productie én van het netwerk.
De rekensom van de kosten van de afgeleverde en afgenomen stroom van het distributienet is groter dan je op het eerste zicht zou denken. De netbeheerder regelt het verkeer van geproduceerde en afgenomen energie. Hieraan zijn kosten verbonden. Het probleem is dat een deel van het gebruik van het distributienet niet kan gemeten worden met een terugdraaiende teller. Gezinnen zonder zonnepanelen moesten in het verleden in tegenstelling tot gezinnen met zonnepanelen wel deze extra kosten betalen op hun energieafname. Om gezinnen zonder zonnepanelen niet te benadelen ging in 2015 het prosumententarief van kracht. Dit houdt in dat eigenaars met een terugdraaiende teller een tarief moeten betalen voor het niet-gemeten deel van hun verbruik.
Om meer inzicht te krijgen in de injectie en afname van energie is een overschakeling op een digitale meter, ook wel een slimme meter genoemd, noodzakelijk. De netbeheerder registreert hoeveel ongebruikte energie je aan het net bezorgt en hoeveel je afneemt van het net. Hierdoor kan net zoals bij niet-zonnepaneleneigenaars een exacte vergoeding worden berekend. Als consument kan jij zien hoeveel energie jij dagelijks gebruikt van het net of eigen productie.
Een nieuwe premie ter compensatie
De schrik om meer te betalen voor de exacte netvergoeding i.p.v. het forfaitaire prosumententarief, deed vele eigenaars, bouwers en verbouwers aarzelen om over te schakelen op de digitale teller.
Als reactie hierop lanceerde de overheid en netbeheerder Fluvius een overgangsregeling. Een nieuwe premie voor de aanschaffing van zonnepanelen met een digitale meter ziet in 2021 voor het eerst het zonlicht. Gezinnen die voor 2020 zonnepanelen installeren, kunnen tot eind 2020 kiezen tussen de digitale meter of de voordelen van de terugdraaiende teller. Wie kiest voor het nettariefsysteem van de terugdraaiende teller kan vanaf de indienstneming nog 15 jaar genieten van het prosumententarief. Wie kiest voor de digitale meter komt in aanmerking een aanzienlijke premie.*
Is de digitale of terugdraaiende teller het voordeligst?
Voor het ene gezin is een terugdraaiende teller voordeliger dan de digitale meter. Voor het andere gezin is dan weer de digitale meter voordeliger. Alles hangt af van uw verbruikspatroon.
Wanneer is een digitale teller voordeliger?
Verbruik je de meeste elektriciteit terwijl de zonnepanelen op je dak veel energie produceren, dan ben jij voordeliger met een digitale meter. Door een timer op je elektrische toestellen te plaatsen of te investeren in een thuisbatterij kan een digitale teller voordeliger uitkomen.
Wanneer is een terugdraaiende teller voordeliger?
Is je consumptiepatroon minder goed afgesteld op de productiviteit van je zonnepanelen, dan is een vast prosumententarief op het eerste zicht voordeliger. Kies je nog voor 2021 voor de voordelen van een terugdraaiende teller, dan kan je vanaf de indienstneming nog 15 jaar genieten van die facturatiemethode. Toch mag je ook de voordelen van een digitale teller niet uit het oog verliezen. Door meer inzicht te krijgen in je verbruikspatroon kan jij je consumptie aanpassen en je energiefactuur aanzienlijk verlagen. Jij hebt de touwtjes in handen.*
Hoewel deze periode in een gepubliceerd decreet van de Vlaamse Overheid staat, zien enkele belangrijke actoren de terugdraaiende teller sneller verdwijnen. Hou dus rekening dat de terugdraaiende teller in de toekomst sneller kan vervangen worden door het nieuwe nettariefsysteem.
Wil je meer inzicht in je consumptiepatroon? Schat via de simulator van VREG (onafhankelijke autoriteit van de Vlaamse energiemarkt) je consumptie van je (toekomstige) eigen opgewekte groene energie door zonnepanelen in.
Wil je meer informatie over energie? Kom naar bis en schrijf je in voor onze interessante nieuwsbrief.
*Belangrijke update! Dit artikel dateert uit 2020. Helaas stak het arrest van het Grondwettelijk Hof in januari 2021 een stokje voor zonnepanelen met terugdraaiende teller. Gezinnen met digitale meter kunnen niet langer genieten van de terugdraaiende teller.
