Lambdawaarde, koudebruggen, E-peil, energieprestatieregelgeving, U-waarde, luchtdichtheid, warmteweerstand, BENOveren, een BEN-woning,… Als je bouwt of verbouwt, dan lijkt het lijstje met moeilijke termen maar niet op te houden. Om ervoor te zorgen dat je met vakmannen en specialisten kan meepraten, leggen we het vakjargon graag aan je uit.
BEN-woning
Volgens de jongste EPB-cijfers (zie verder) bouwt meer dan de helft van de Vlamingen nu al een woning die Bijna Energie Neutraal (BEN) is. Een BEN-woning heeft een E-peil (zie verder) van E30 of lager. Nochtans wordt bouwen volgens BEN-principes pas vanaf 2021 de wettelijke norm. Meer info over BEN-woningen vind je op www.energiesparen.be en www.iedereenBEN.be.
BENoveren
BENOveren betekent beter en grondiger renoveren, met een energiezuinige woning als eindresultaat. Dat kan op je op twee manieren. Ofwel zorg je ervoor dat elk onderdeel van de bouwschil (dak, muren …) een welbepaalde U-waarde (zie verder) niet overschrijft. Ofwel heeft je woning na renovatie een E-peil van maximum E60. Verbouwers die hun huis BENOveren worden door de Vlaamse overheid maximaal ondersteund. Lees het artikel over de premies, elders in deze catalogus, maar eens na! Meer informatie over BENOveren vind je op www.energiesparen.be/ ikBENOveer en www.mijnBENovatie.be.
Blowerdoortest
Een blowerdoortest, ook wel luchtdichtheidstest of pressurisatieproef genoemd, meet hoe
luchtdicht een gebouw is. Daarvoor sluit een luchtdichtheidsmeter je woning aan de
buitenkant volledig af, zet hij binnen alle deuren open en plaatst hij een ventilator in een
deuropening. Vervolgens meet hij hoeveel lucht de ventilator moet blazen om een gemiddeld drukverschil van 50 Pa (Pascal) aan te houden. Een gebrekkige luchtdichtheid leidt tot warmteverlies, waardoor je meer moet verwarmen, en soms tot condensatie en schimmelvorming.
Bouwknopen
Bouwknopen zijn plekken waar constructiedelen zoals muren, dak en ramen op elkaar aansluiten. Als de isolatie daar ontbreekt, of onderbroken werd, dan ontstaat er een koudebrug. Je architect en aannemers kunnen koudebruggen vermijden door bijvoorbeeld een sterk isolerend materiaal tussen te voegen. Dan wordt de bouwknoop ‘EPB-aanvaard’ genoemd.
Dampscherm
Een sterk dampremmende laag die op bepaalde isolatiematerialen moet worden aangebracht. Deze laag moet beletten dat de waterdamp die we binnenshuis produceren in de isolatie kan dringen, waardoor het isolatiemateriaal minder goed isoleert.
EPB-eisen
Wie in Vlaanderen werken uitvoert waarvoor een stedenbouwkundige vergunning nodig is, is verplicht om de EPB-eisen te respecteren. EPB staat voor EnergiePrestatie en Binnenklimaat. Enerzijds zijn er verplichtingen om het energieverbruik van een woning te beperken (isolatie,
verwarmingsinstallatie …). Anderzijds moeten er ventilatie-eisen worden gerespecteerd, voor een gezond binnenklimaat. Meer informatie vind je op https://www.energiesparen.be/EPB-pedia.
EPC
Alle woningen die te koop of te huur worden aangeboden, moeten beschikken over een EnergiePrestatieCertficaat (EPC). Het EPC geeft met een getal weer hoe energiezuinig een
woning is. Hoe lager het EPC-getal (de energiescore), hoe minder energie er nodig is om een gebouw te verwarmen.
E-peil
Het E-peil is een score die aangeeft hoe energiezuinig een huis of appartement is volgens de Energieprestatieregelgeving. Hoe lager het E-peil, hoe minder energie er nodig is voor ruimteverwarming, de productie van warm water, elektriciteit… Het E-peil hangt vooral af van de
compactheid (hoe minder hoeken en uitsprongen, hoe compacter), thermische isolatie en luchtdichtheid van een gebouw. Maar ook de oriëntatie, bezonning en vaste installaties (verwarming, watervoorziening, ventilatie en koeling) spelen een rol.
Hernieuwbare energie
Sinds 2014 is het verplicht om in nieuwbouwwoningen een aandeel hernieuwbare energie te integreren. Daarvoor kan je kiezen uit een zonneboiler, zonnepanelen, een warmtepomp,
een verwarmingssysteem op biomassa, een aansluiting op een stadsverwarmingsnet of een participatie in een project voor hernieuwbare energie. Voor elk van de opties gelden
kwaliteitsvoorwaarden. Zonnepanelen bijvoorbeeld moeten een welbepaalde helling en oriëntatie hebben en een minimaal rendement halen. Wil je geen hernieuwbare energie
toepassen of voldoet de toegepaste optie niet aan de kwaliteitsvoorwaarden? Dan kan je de EPB-eisen halen door te kiezen voor een 10 procent beter E-peil. Voor meer info kan je terecht
bij de bis-exposanten en op www.InfoZonneboiler.be en www.InfoWarmtepomp.be.
Ingrijpende energetische renovatie
Sinds 2015 is de Ingrijpende Energetische Renovatie van kracht. Een IER is een renovatie waarbij de technische installaties worden vervangen en minstens 75% van de buitenschil
wordt (na)geïsoleerd. Eind 2016 waren al 17 procent van alle renovaties Ingrijpende Energetische Renovaties. Sinds oktober 2016 kan je voor een IER een belastingvoordeel krijgen.
K-peil
Het K-peil plakt een getal op het isolatieniveau van een gebouw als geheel, dus niet van de afzonderlijke constructiedelen. Hoe lager het K-peil, hoe beter een gebouw is geïsoleerd en
hoe minder warmteverlies doorheen buitenmuren, dak, vloer en ramen. Het K-peil wordt bepaald door de isolatiegraad van vloeren, muren en daken (de U-waarde), de aanwezige
koudebruggen en de graad van compactheid (de verhouding beschermd volume/ warmteverliesoppervlak). Een compacte woning heeft minder geveloppervlakte en dus een lager K-peil. Want minder geveloppervlakte betekent minder oppervlakte waar warmte verloren kan gaan. Voor vergunningen die worden aangevraagd sinds januari 2018 wordt geen K-peileis meer gebruikt, maar wel het S-peil (zie verder).
Koudebrug
Een koudebrug is een plaats in een geïsoleerd bouwdeel waar de isolatie ontbreekt of niet doorloopt. Op koudebruggen komt warme lucht in contact met een koud oppervlak. Door het verschil in temperatuur kan condensatie ontstaan. Condensatie betekent vocht op het oppervlak en dat kan leiden tot geurhinder en schimmelvorming.
Lambdawaarde
De lambdawaarde of warmtegeleidingscoëfficiënt (λ), uitgedrukt in W/mK, geeft de thermische geleiding van een isolatiemateriaal aan. Hoe hoger de lambdawaarde, hoe meer het isolatiemateriaal de warmte en koude geleidt en hoe minder goed het isoleert. Dat betekent niet dat isolatiematerialen met een lage lambdawaarde op zich beter zijn dan isolatiematerialen met een iets hogere lambdawaarde. De hogere (dus slechtere) waarde kan worden gecompenseerd door dikker te isoleren.
PV-installatie
Wil je je elektriciteitsfactuur verlagen? Leg dan fotovoltaïsche panelen (ook wel PV-panelen of zonnepanelen genoemd) op je dak. Zonnepanelen zetten de energie van de zon om in elektriciteit (in tegenstelling tot zonnecollectoren die het zonlicht omzetten in warmte). Zonnepanelen werden vorig jaar geplaatst op meer dan 85 procent van de nieuwbouwwoningen, ofwel alleen ofwel in combinatie met een warmtepomp of zonneboiler.
Vanaf dit jaar tellen warmtepompen en zonneboilers zwaarder mee in de EPB-rekenmethode. Verwacht wordt dat deze technologieën daardoor een boost krijgen.
R-waarde
De R-waarde, ook Rd-waarde genoemd, is het omgekeerde van de U-waarde (zie verder). R staat voor warmteweerstand en wordt uitgedrukt in m2K/W. De waarde geeft aan hoe goed een isolatiemateriaal van een bepaalde dikte de doorgang van warmte kan beperken. De warmteweerstand hangt af van twee factoren: de dikte van het isolatiemateriaal (in meter) en de lambdawaarde. R is namelijk de dikte gedeeld door die lambdawaarde. Hoe hoger R, hoe meer weerstand tegen warmteverlies en hoe beter de isolatielaag isoleert. De R-waarde is onder andere belangrijk voor het verkrijgen van premies.
S-peil
Vorig jaar zette de Vlaamse regering het licht op groen om het K-peil en de Netto Energie Behoefte (NEB) te vervangen door het S-peil. De reden? Het K-peil geeft enkel de isolatiekwaliteit van een gebouwschil weer, maar niet hoeveel energie een gebouw nodig heeft om te verwarmen of te koelen. Dat laatste gebeurt wel door de NEB, maar dat zegt dan weer niets over de isolatiewaarde. Het S-peil geeft de zuivere isolatie- en ventilatiewaarden van de schil van een gebouw weer (muren, ramen, dak …) en moet zorgen voor een correctere berekening van de energie-efficiëntie van een woning. De Vlaamse regering heeft de waarde van het S-peil voor nieuwe bouwaanvragen vanaf 2018 bepaald op S31.
U-waarde
De U-waarde of warmtedoorgangscoëfficiënt (uitgedrukt in W/m2K) staat voor de hoeveelheid warmte die doorheen een constructiedeel (vloer, wand, dak of schrijnwerk) verloren gaat. Hoe lager de U-waarde, hoe beter een bouwdeel geïsoleerd is. Voor de berekening van de U-waarde wordt niet enkel rekening gehouden met de isolatielaag, maar ook met de andere materialen waaruit een constructiedeel bestaat (zoals de binnenbepleistering en de gevelsteen).
Zonneboiler
Investeren in een zonneboiler is altijd een goede zaak: de aankoopprijs is de laagste van alle technieken met hernieuwbare energie, je bespaart op jaarbasis tot 60% op je warmwaterfactuur
en voor een eengezinswoning is 5 m2 dakoppervlakte doorgaans voldoende. De instapdrempel is dus heel laag. Wil je weten of je dak geschikt is voor een zonneboilerinstallatie? Geef dan
je adres in op de Zonnekaart van het Vlaams Energieagentschap.
Wil je meer leuke tips en inspiratie ontvangen? Schrijf je nu in op onze nieuwsbrief.
